جرایم رایانه ای

مقدمه 

جرایم رایانه ای ، موضوعی که در دنیای امروز بشدت محل بحث بوده و گسترش یافته است .

با افزایش استفاده و گسترش کاربرد ما از شبکه های اجتماعی ، بستر گشترده ای در پلتفرم های مجازی و اینترنت به وجود امده که این امر باعث شده همسو با فراگیری شبکه های اجتماعی این اتفاق زمینه را برای وجود جرایم رایانه ای در این بستر فراهم سازد . 

این گستردگی و چالش ها قانون گذار را بر این داشت که در این حوزه اقدام به وضع قانون کند و ما در این مقاله سعی کردیم به شکل مختصر به چالش های جرایم رایانه ای و تعریف ان و تقسیم بندی و توضیح مختصر در خصوص ان بپردازیم . و شما را برای رسیدن به حقوق خود یاری کنیم در این شرایط میی توانید با وکیل متخصص خود در زمینه جرایم رایانه ای حرف زده و توسط ایشان راهنمایی شوید .

به چه جرمی جرم رایانه ای گفته می شود ؟ 

در قانون جرایم رایانه ای مصوب سال ۱۳۸۸  هیچ تعریف دقیقی در ابتدای ماده از جرایم رایانه ای به میان نیامده 

و قانون گذار مشخص نکرده جرایم رایانه ای به چه جرایمی گفته می شود . 

اما با توجه به تعریف جرم و ظواهر و باطن مواد باید عنوان کرد که در واقع ، جرمی شامل جرایم رایانه ای می شود که حاصل فعل یا ترک فعلی باشد در بستر رایانه رخ داده که شامل نفوذ ، اخلال و همچنین به وسیله رایانه باشد و قانونگذار برای ان در قانون جرم تعیین کرده باشد . 

دسترسی غیر مجاز به داده ها 

اولین موردی که قانون گذار در جرایم رایانه ای جرم انگاری کرده است موضوع دسترسی غیر مجاز به داده هاست . این موضوع با ماده ۴ قانون جرایم نیرو های مسلح نیز ارتباطاتی دارد که به اختصار توضیح داده می شود .

هرکس به طور غیرمجاز به داده ها یا سامانه های رایانه ای یا مخابراتی که به وسیله تدابیر امنیتی حفاظت شده است دسترسی یابد، به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد .  

شنود غیر مجاز

یکی از اعمالی که توسط قانون گذار جرم انگاری شده شنود غیر مجاز در بستر فضای مجازی است . هر کسی می تواند فاعل این جرم باشد و این شنود می بایست محتویات غیر عمومی داشته باشد  و بستر ان نیز فضای مجازی باشد . 

هرکس به طور غیرمجاز محتوای در حال انتقال ارتباطات غیرعمومی در سیستم‌های رایانه‌ای یا مخابراتی یا امواج الکترومغناطیسی یا نوری را شنود کند، به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از ده تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد . 

جرم جاسوسی رایانه ای 

از مهم ترین و جدی ترین جرایم علیه امنیت یک کشور جرم جاسوسی می باشد . همیشه در وضع مجازات در این باره دولت ها بشدت جدی و سخت افراد مرتکب را مجازات می کنند و مجازات افرادی که به علت جاسوسی عقاب ( کیفر ) می کنند همین جرم جاسوسی است 

افرادی که به شکل غیر مجاز  به داده های سری درحال انتقال یا ذخیره شده در سامانه های رایانه ای یا مخابراتی یا حامل های داده مرتکب اعمال زیر شود، به مجازات های مقرر محکوم خواهد شد:

۱) دسترسی به داده های مذکور یا تحصیل آنها یا شنود محتوای سری در حال انتقال، به حبس از یک تا سه سال یا جزای نقدی از بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا شصت میلیون (۶۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات.

۲) در دسترس قرار دادن داده های مذکور برای اشخاص فاقد صلاحیت، به حبس از دو تا ده سال.

۳) افشاء یا در دسترس قرار دادن داده های مذکور برای دولت، سازمان، شرکت یا گروه بیگانه یا عاملان آنها، به حبس از پنج تا پانزده سال.

 داده های سری داده هایی است که افشای آنها به امنیت کشور یا منافع ملی لطمه می زند.

اگر فردی با قصد بند های بالا به اطلاعات سری دست پیدا بکند چنانچه تدابیر امنیتی و یا مخابراتی را نقض نماید . به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از ده میلیون (۱۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا چهل میلیون (۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد. 

مجازات مامورینی که مسئول حفاظت از اطلاعات سری می باشند

برخی از مامورین صلاحیت دار اموزش دیده دولتی با توجه به وظیفه خود مسئولیت حفاظت از داده های سری را دارند ، اگر این کار را به درستی انجام ندهند و بر اثر بی مبالاتی یا بی احتیاطی موجبات دسترسی افراد فاقد صلاحیت را فراهم کنند حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا چهل میلیون (۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات و انفصال از خدمت از شش ماه تا دو سال محکوم خواهند شد.

جعل رایانه ای 

جاعل رایانه ای به کسی گفته می شود که اقدام به تغییر داده های قابل استناد به نحوه متقلبانه یا ایجاد ان نماید . 

یا اینکه تغییر داده ها یا علائم موجود در کارت های حافظه یا قابل پردازش در سامانه های رایانه ای یا مخابراتی یا تراشه ها یا ایجاد یا وارد کردن متقلبانه داده ها یا علائم به آنها

افرادی با این اعمال جاعل رایانه ای شناخته شده و به مجازات حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا یکصد میلیون (۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد . 

جرم استفاده از سند معجول رایانه ای 

شخصی که از سند معجول استفاده می کند و این سند از جعل رایانه ای به دست امده به مجازات جرم جاعل رایانه ای محکوم می گردد یعنی : 

حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا یکصد میلیون (۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد

 جرم تخریب اطلاعات و سامانه های مخابراتی 

هرکس به طور غیرمجاز داده های دیگری را از سامانه های رایانه ای یا مخابراتی یا حامل های داده حذف یا تخریب یا مختل یا غیرقابل پردازش کند به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از ده میلیون (۱۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا چهل میلیون (۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد . 

تا به این جا با چند مورد از جرایم رایانه ای اشنا شدیم اما در این مقاله تاکید بیشتری بر کلاهبرداری رایانه ای داریم که از جرایم مبتلابه در زمینه فضای مجازی می باشد .

کلاهبرداری اینترنتی 

با تعریف کلاهبرداری باید عنوان کرد ، کلاهبرداری رایانه ای مانور متقلبانه ای می باشد که در بستر فضای مجازی رخ می دهد و در راستای همین مانور متقلبانه برای مثال درگاه جعلی پرداخت تحت عناوینی چون فیشینگ شخص مجرم اقدام به بردن مال دیگری نماید . 

مطابق قانون مجازات کلاهبردار رایانه ای به شرح  زیر است 

هرکس به طور غیرمجاز از سامانه های رایانه ای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی از قبیل وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف کردن داده ها یا مختل کردن سامانه، وجه یا مـال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند علاوه بر رد مال به صاحب آن به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا یکصد میلیون (۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد .