وکیل برای نوشتن وصیت نامه در مشهد

در معرفی اجمالی وصیت می توان گفت: «انشاء امری است که اثر آن معلق به فوت او این امر تملیک رایگان و مستقیم مال یا دستور تصرف در آن یا فک اسقاط حق و نصب وصی باشد، خواه ادای واجبات مالی و مانند اینها باشد» بر مبنای آنچه در بیان جوهر وصیت گفته شده در تعریف آن می توان گفت: یا حقوقی است که به موجب آن شخص به طور مستقیم یا در نتیجه تسلیط دیگران در اموال یا حقوق خود برای بعد از فوت تصرف می کند.»

مبحث اول: انواع وصیت وماهیت حقوقی آنها  

گفتار اول: انواع وصیت 

 وصیت به دو گروه تملیکی و عهدی تقسیم میشود. 

۱٫وصیت تملیکی: وصیت تملیکی عبارت است از اینکه کسی عین یا منفعتی را از مال اعم از منقول یا غیرمنقول خود برای زمان بعد از فوتش به دیگری مجانآ تملیک کند. این وصیت بعد از ایجاب، قبول نیاز دارد در این خصوص ماده ۸۲۷ ق.م. مقرر داشته: «تملیک به موجب وصیت محقق نمی شود مگر با قبول موصی له پس از فوت موصی» پس باید گفت ماهیت این نوع وصیت به عقد نزد است. 

 ۲. وصیت عهدی: وصیت عهدی عبارت است از اینکه شخصی یک یا چند نفر را برای انجام امر یا اموری یا تصرفات دیگری مأمور می نماید. وصیت کننده موصی، کسی که وصیت تملیکی به نفع او شده است موصی له، مورد وصیت موصی به و کسی که به موجب وصیت عهدی ولی در مورد ثلث یا بر صغیر قرار داده میشود وصی نامیده می شود. در حقیقت وصیت عهدی ماهیت وکالت دارد؛ لیکن معلق به فوت است و در این وصیت قبول شرط نیست؛ لیکن وصی می تواند مادام که موصی زنده است وصایت را رد کند و اگر قبل از فوت موصی رد نکرد بعد از آن حق رد ندارد اگر چه جاهل بر وصایت بوده باشد. 

گفتار دوم: ویژگیهای ذاتی وصیت 

 طبق تعریف وصیت در قانون مدنی سه وصف ذاتی و مهم برای این عمل حقوقی استنباط می شود:  

۱٫تعلیق به فوت: وصیت برای زمان بعد از فوت موصی انشاء می شود. ۲. رایگانی تملیک: تملیک مستقیم موصی به رایگان است و نمی تواند در برابر عون قرار گیرد و وصیت را به صورت معامله معوض در آورد. ۳٫ قابلیت رجوع: قانون مدنی در مواد ۸۲۹ و ۸۳۸ به اختیار موصی در رجوع از وصیت تصریح کرده است. 

گفتار سوم: ماهیت حقوقی وصیت 

 ۱. در مورد وصیت تملیکی: وفق ماده ۸۲۷ قانون مدنی: تملیک به موجب وصیت محقق نمی شود مگر با قبول موصی له پس از فوت موصی منوط ساختن تملیک به قبول موصی له نشانه نقص سبب است که پس از انشاء وصیت و فوت به وجود می آید پس باید پذیرفت که کمال سبب در ماده ۸۲۷ قانون مدنی منوط به جمع ایجاب و قبول است و چنین ماهیتی را باید عقد شمرد هرچند سایر اوصاف قرارداد در آن جمع نباشد.

۲. درباره وصیت عهدی: ماده ۸۳۴ قانون مدنی اعلام می کند: «در وصیت عهدی قبول شرط نیست؛ لیکن وصی می تواند مادام که موصی زنده است وصایت را رد کند…» پس قبول وصی در ایجاد سمت وصایت برای او هیچ نقشی ندارد تنها به اراده موصی به وجود می آید پس می توان پذیرفت که وصیت عهدی ایقاع است. 

 گفتار چهارم: اثبات وصیت 

در قانون مدنی حکم ویژه ای برای اثبات وصیت وجود ندارد و تابع قواعد عمومی است 

 ۱. وصیت در موارد عادی؛ ولی در قانون امور حسبی که مؤخر از آن است دو نوع وصیت نامه پیش بینی شده است 

مشاوره تلفنی و معرفی وکیل متخصص وصیت نامه در مشهد اینجا کلیک کنید

۲. وصیت در موارد فوق العاده 

مطابق این قانون اثبات وصیت در صورتی ممکن است که وصیت نامه بر پایه و عنوان ویژه قانون تنظیم شود پس از احکام قانون امور حسبی و به ویژه ماده ۲۹۱ آن به خوبی  بر میاید  که وصیت شفاهی اعتبار آن را با شهادت نمی توان اثبات کرد مگر اینکه اشخاص ذینفع به صحت وصیت اقرار کنند. 

حنانکه اشاره شد هرگاه اشخاص ذی نفع به صحت وصیت اقرار کنند. مفاد آن محترم و قابل اجراست. هرچند که به شکل یکی از وصیت نامه های پیش بینی شده در قانون امور حسبی در نیامده باشد البته طبق رأی وحدت رویه ۵۴- ۱۳۵۱/ ۱۰ / ۱۳ در صورت تأیید بعضی از وراث فقط در مورد سهم این اشخاص وصیت نافذ و قابل اجراست.

متن رأی وحدت رویه بدین شرح است: «… نظر به اینکه از ماده (۲۹۱) قانون امور حسبی که پذیرفته شدن وصیت نامه عادی را مشروط به تصدیق اشخاص ذی نفع در ترکه دانسته است لزوم تأیید کلیه ورثه استفاده نمی شود و عدم تصدیق بعضی از وراث مانع نفوذ و اعمال وصیت در سهم وراثی که آن را قبول کرده اند نیست و ماده (۸۳۲) ق.م. نیز مؤید این معنی است و بر طبق مواد (۱۲۷۵) و (۱۲۷۸) ق.م. اقرار هرکس نسبت به خود آن شخص نافذ و مؤثر است و ملزم به اقرار خود خواهد بود. رأی شعبه دهم دیوان عالی کشور که وصیت نامه عادی را در سهم وراثی که آن را تصدیق کرده اند نافذ دانسته صحیحا صادر شده است…» 

 از مفاد ماده ۲۹۱ برمی آید که اقرار به صحت وصیت باید بعد از فوت باشد؛ زیرا پیش از فوت، وارثان «ذی نفع» به معنای واقعی نیستند و حقوق احتمالی آنان برای تحقق عنوان مزبور کافی نیست پس اگر وصیت نامه ای به خط یکی از وارثان و با امضای موصی نوشته شود و وارثان نیز آن را امضا کنند چنین ورقه ای به عنوان وصیت نامه در دادگاه پذیرفته نمی شود. 

 منبع: کتاب شیوه های عملی طرح و دفاع از ۴۶ دعوای حقوقی انتشارات چراغ دانش

 ادامه مطلب

 با سامانه راه امید وکیل متخصص در پرونده خود را بیابید.